Kingdom Come to tytuł wobec którego żywiłem spore nadzieje. Przykuł moją uwagę już w 2014 roku, gdy wystartowała kampania kickstarterowa. Gra powstawała dłużej niż zapowiadali sami twórcy, nie udało się też spełnić wszystkich obietnic z poszczególnych progów finansowania. Część z nich dowieziono dopiero w dodatkach DLC jak pies-towarzysz, granie kobietą (choć w ramach odrębnej przygody) oraz turniej rycerski. Produkcję Warhorse kupiłem na premierę i bawiłem się bardzo dobrze w trakcie tych ponad 100 godzin jakie zajęło mi jej ukończenie. Po 5 latach od premiery postanowiłem powrócić do KCD, tym razem wzbogaconym o wszystkie dodatki. Jakiś czas później Daniel Vavra i spółka po długim czasie milczenia wreszcie zapowiedzieli sequel. Nagle się okazało, że premiera KCD 2 zbliża się nieubłaganie, a ja byłem gdzieś w połowie podstawki i praktycznie nie ruszyłem DLCków. Musiałem, więc mocno przyspieszyć by zdążyć na premierę.

Wcielamy się w Henryka ze Skalicy, chłopka roztropka, syna kowala, który całe dnie spędza włócząc się z kolegami i marząc o wielkich przygodach. Budzimy się sztorcowani przez matkę po nocnej balandze i już w pierwszej rozmowie możemy zadecydować o niektórych statystykach, w zależności od odpowiedzi jaką wybierzemy. Początek jest stosunkowo niemrawy, ale zwykle tak to w tego typu historiach bywa. Wypełniając sprawunki dla ojca poznajemy niektóre mechaniki rozgrywki. Ten sielski początek całkiem mi się spodobał. Szkoda, że nie możemy spędzić więcej czasu w Skalicy mogąc nasycić się klimatem średniowiecznej wsi. Rekompensuje to w pewnym stopniu dodatek Dola Kobiety gdzie poznajemy Skalicę oczami Teresy. Nie będzie chyba spoilerem jeśli napiszę, że jeszcze tego samego dnia Skalicę napadają wojska króla Zygmunta? Większa część osady, łącznie z rodzicami Henryka, zostaje wycięta w pień, a my musimy się salwować ucieczką do pobliskiego Talmberka by ostrzec pana Dziwisza. Wkrótce Henryk trafia pod skrzydła pana Radzika Kobyły, zaś jego motorem napędowym jest chęć zemsty oraz odzyskanie ostatniego miecza wykutego przez jego ojca. Główny wątek ma lepsze i gorsze momenty. Miejscami też rozmywa się na tle zadań pobocznych czy wątków z DLC. Sporo tu też przeróżnych śledztw, w których tropimy kogoś jeżdżąc z miejsca na miejsce. Przy tym natłoku różnych wskazówek, także tych prowadzących donikąd, czasami możemy zapomnieć co i po co robimy. Jednak pod koniec fabuła zdecydowanie przyśpiesza co wpływa pozytywnie na opowieść. Misja w klasztorze to majstersztyk. Jeśli ktoś czytał "Imię róży" to powinien być wniebowzięty.

Mogłoby się wydawać, że świat bez magii i fantastycznych stworzeń będzie monotonny, ale tak nie jest. Każda wioska różni się od pozostałych. Również lasy, których stosunkowo sporo są inne. Nie czuć tutaj kopiuj-wklej jak w Oblivionie. Po kilkukudziesięciu godzinach gry zwraca się uwagę na takie szczegóły jak roślinność w poszczególnym rejonie. Przemierzając średniowieczne Czechy miejscami czułem się jakbym był na wycieczce w jakimś skansenie. Co chwila można natrafić na swojski, malowniczy widoczek. Towarzyszy temu równie przyjemna muzyka.

Rozwój postaci przypomina ten, który zobaczyć możemy w serii TES: im więcej daną rzecz robimy, tym lepsi w niej się stajemy. Można też korzystać z usług nauczycieli, ale jedynie jednorazowo na każde pięć poziomów umiejętności. Są też i odpowiednie książki dzięki którym wzmocnimy daną zdolność. Umiejętności podzielone są na te związane z walką oraz pozostałe. Co kilka poziomów atrybutu czy zdolności dostajemy też punkty, które możemy wydać na perki dające określone bonusy. Perków mogłoby być jednak więcej, bo w sporej części umiejętności zdobędziemy jeśli nie wszystkie to większość gdy dobijemy do najwyższego 20 poziomu. Umiejętność strzelania z łuku oraz walki wręcz nie posiadają żadnych perków. co jest dziwne. Na pięści walczy się stosunkowo rzadko, ale łuk dla niektórych może być najczęściej wykorzystywaną bronią, więc szkoda, że w żaden sposób nie jest wzbogacona. Widać, że największy nacisk położono na walkę mieczem, a buzdygan i topór potraktowano nieco po macoszemu.

System walki oparty jest na kierunkowych atakach i obronie. Mamy sześć stref w które możemy atakować: po jednej na kończynę, głowę, a mieczami możemy wyprowadzić dźgnięcie w tułów. Na pewno szacunek należy się twórcom za to, że nie poszli na łatwiznę i zrobili coś innego od soulsowego turlania. Walki zyskują zwłaszcza w pojedynkach 1 vs 1. Wówczas system jest całkiem satysfakcjonujący, choć też ma swoje problemy. Ma się wrażenie, że składa się jakby z mikrotur albo sekwencji. Nie czuć tej płynności i siły zadawanych ciosów. System ten jednak wymaga skupienia się na jednym przeciwniku, a gdy jest ich kilku to kamera przeskakuje z jednego na drugiego dezorientując nas. Oczywiście gdy jesteśmy wystarczająco silni, mamy dobry pancerz to nawet czterech obdartusów mało jest nam w stanie zagrozić. Świetne jest odczucie tej przewagi, czujemy się wówczas niezniszczalni niczym jakiś Terminator. Warto dbać by nie zostać otoczonym, bo przeciwnicy nie czekają grzecznie na swoją kolej jak w serii Assassin's Creed. Nawet wspomnianych czterech obdartusów jest nam w stanie zrobić kuku jeśli ich zlekceważymy. Dzięki dodatkowi Dola Kobiety pies ułatwia walkę atakując przeciwników i odwracając ich uwagę. Pokraczność systemu wyłazi zwłaszcza podczas tych większych fabularnych bitew. Wówczas panuje totalny chaos, choć jestem w stanie sobie wyobrazić, że tak też musiały wyglądać średniowieczne bitwy.

W rozgrywkę wszyta jest cała masa mniej lub bardziej widocznych mechanik. Warto chociażby dbać o stan swojego pancerza i ubrań zlecając płatnerzowi, krawcowi czy szewcowi naprawę naszego ekwipunku. Dobrze też regularnie odwiedzać łaźnię, czyszcząc też przy okazji ekwipunek oraz lecząc rany jeśli jakieś mamy. Nasz wygląd ma wpływ na to jak odbierają nas postacie poboczne. Mając zakrwawiony miecz przy boku łatwiej kogoś zastraszymy. Zaś rozmawiając z kimś wysokiego urodzenia będziemy mieli zaniżone umiejętności retoryki, jeśli pójdziemy do niego w brudnych łachmanach. Warto też dbać o regularne posiłki oraz sen, gdyż to również ma wpływ na stan bohatera. Jedzenie za sprawą rozsianych wszędzie kociołków nie jest problemem. O jakieś wolne łóżko też nie jest trudno, a w ostateczności za opłatą można przespać się w karczmie. Skoro już jednak siądziemy na łóżku to warto też poświęcić kilka godzin na czytanie książek, które zwiększą wybrany atrybut bądź umiejętność. Henryk na początku gry nie umie czytać, ale w trakcie wykonywania zadań wątku głównego jest okazja by nabyć tą umiejętność. Otwieranie zamków i kradzież kieszonkowa mają swoje minigry, które na początku są trudne, bo Henryk ma niskie statystyki. Jeśli się jednak wprawimy w złodziejskim rzemiośle to dużo łatwiej będzie kraść czy otwierać coraz trudniejsze zamki. Najbardziej satysfakcjonującym zajęciem jest alchemia za sprawą dość rozbudowanej minigry. Trzeba zadbać o odpowiednie składniki, bazę i o to by jak najściślej trzymać się przepisu. Zabrakło obiecanego kowalstwa, które pojawi się w KCD 2. W pierwszej części można tylko naostrzyć broń na brusie.

Kingdom Come nie jest tytułem dla każdego. Będą gracze, których znuży świat bez magii i żadnych potworów. Masa zaszytych mechanik może na początku nieco przytłoczyć. Są tacy, jak ja, którzy powoli będą się zagłębiać w tą przygodę i odkrywać coś nowego coraz bardziej wkręcając się w rozgrywkę i wyznaczając sobie cele takie jak zarobienie kilku tysięcy groszy na najlepszego konia w grze i odpowiednio bogaty rząd dla niego. Połączenie powolnej rozgrywki z dawką realizmu i naciskiem na immersję może kojarzyć się z RDR 2. Jeśli któryś z tych tytułów się komuś podobał to najpewniej do gustu przypadnie również ten drugi. A mi nie pozostaje nic innego jak tylko czekać jeszcze tylko kilka dni na kontynuację przygód Henryka ze Skalicy.