Store Page
Old World
All Discussions Screenshots Artwork Broadcasts Videos Workshop News Guides Reviews

Old World

Store Page
Old World > Guides > Tommy's Guides
Not enough ratings
Podstawy na start
By Tommy
2
   
Award
Favorite
Favorited
Unfavorite
Created by
Tommy
Offline
Category: Gameplay Basics, Walkthroughs
Languages: Polish
Posted
Updated
13 Jul, 2024 @ 10:37am
27 Jul @ 3:54am
223 Unique Visitors
5 Current Favorites
Guide Index
Overview
Wstęp 
Ustawienia rządzą 
Kryteria zwycięstwa 
Strategia na otwarcie 
Przeciwnicy 
Dyplomacja 
Zwycięstwo błyskawiczne 
Wykrzykniki 
Słowo o trybie wieloosobowym 
Zakończenie 
Comments
Wstęp
Old World to moja ulubiona gra. Najlepszym dowodem na to niech będzie fakt, że kupiłem ją dwa razy. Najpierw na Epicu, a drugi raz gdy gra wreszcie pojawiła się tu, na Steamie. Jej autorzy opisują ją jako „rewolucyjną, historyczną grę strategiczną, w której kierujemy losami swej dynastii, konkurując o władzę z innymi monarchami na przestrzeni wieków". Z kolei gracze najczęściej definiują ją jako połączenie Cywilizacji (Soren Johnson, główny projektant tej gry, był również głównym projektantem Ciwilizacji IV) oraz Crusader Kings (system postaci/wydarzeń). Jako wielki fan Old World z przykrością obserwowałem małe zainteresowanie tym tytułem wśród polskich graczy. Domyślałem się, że pewnie było to spowodowane brakiem oficjalnego spolszczenia. Ostatnio jednak paru zacnych śmiałków postanowiło samemu zabrać się za tłumaczenie, w związku z czym liczę na wzrost popularności tej gry w naszym kraju. Chcąc dodać od siebie skromną cegiełkę w procesie popularyzacji tego tytułu, postanowiłem wrzucić mały poradnik, który może pomóc w rozpoczęciu przygody z tą grą. Mój poradnik dotyczy ogólnej strategii w trybie dla jednego gracza bez modów i zawiera jedynie kilka podstawowych porad na start, a to ze względu na dwie kwestie. Po pierwsze, gra zawiera bardzo rozbudowane opcje, które pozwalają na wysoki stopień personalizacji rozgrywki. W związku z tym niektóre porady mogą nie zawsze mieć zastosowanie. Po drugie, gra jest na bieżąco aktualizowana, balansowana, więc te bardziej szczegółowe porady mogą tracić na aktualności. Poza tym gra posiada dobre narzędzia typu tutorial, oficjalny poradnik czy encyklopedia, więc jak tylko zostaną przetłumaczone, tam odsyłam po szczegóły.
Ustawienia rządzą
Wiele gier strategicznych posiada zaawansowane ustawienia, które przeważnie są omijane przez początkujących graczy. Jest to naturalny odruch, gdyż jako początkujący nie znamy jeszcze gry na tyle, żeby ingerować w szczegóły rozgrywki. Jednak w przypadku Old World zachęcałbym przynajmniej do wstępnego zaznajomienia się z ustawieniami zaawansowanymi, gdyż mogą one mieć duży wpływ na odbiór gry. Lektura wpisów na rozmaitych forach dyskusyjnych dowodzi, że wielu graczy odbiło się od tego tytułu, a w mojej ocenie można było tego uniknąć dostosowując rozgrywkę do swoich potrzeb. Oprócz oczywistych, podstawowych ustawień można np. wyłączyć wojny, wyłączyć wydarzenia, włączyć tryb RPG, włączyć bezwzględne AI etc. Nie bójcie się eksperymentować z ustawieniami, zanim zrezygnujecie z dalszej zabawy.
Kryteria zwycięstwa
Nie sposób chyba rozpocząć omawiania gry bez wyjaśnienia rodzajów zwycięstw. Jest ich 6, ale oczywiście możemy wyłączyć te niechciane:

1. Zwycięstwo przez podbój, czyli wyeliminowanie wszystkich przeciwnkiów przez zdobycie ich wszystkich miast. W praktyce niemożliwe.

2. Zwycięstwo przez ambicje. Ambicje są krótkoterminowymi celami (np. posiadaj 4 miasta, pokonaj 5 jednostek, odkryj konkretną technologię etc.), które sobie wybieramy z tego, co zaproponuje nam gra. Zrealizowanie 10 takich ambicji oznacza zwycięstwo. Z mojego doświadczenia wynika, że najczęstszymi ambicjami bywają te związane ze specjalistami oraz technologiami.

3. Zwycięstwo na punkty, którego mamy aż 4 rodzaje:
- zdobycie liczby punktów ustalonych dla danej rozgrywki
- posiadanie największej liczby punktów w 200 turze
- posiadanie co najmniej połowy wymaganych punktów przy założeniu, że druga w kolejności nacja ma najwyżej połowę naszych punktów
- pozostawanie w sojuszu z nacją, która wygrywa na punkty (pamiętajmy jednak, że sojusz z naszej strony zainicjować może tylko władca o archetypie dyplomaty, a w danym momencie możemy pozostawać w sojuszu tylko z jedną nacją)

A co generuje owe punkty zwycięstwa? Głównie miasta oraz cuda, zatem na nich powinniśmy się skupić.
Strategia na otwarcie
Cechą charakterystyczną Old World jest to, że miasta możemy zakładać tylko w wyznaczonych do tego miejscach. Powoduje to oczywiście, że popyt na te miejsca jest większy niż ich podaż. W związku z tym naszym pierwszym priorytetem powinno być zaklepywanie jak największej ich liczby, a robimy to poprzez umieszczenie w odpowiednim miejscu naszej dowolnej jednostki. Z samą budową miast nie musimy się aż tak spieszyć (choć nie powinniśmy też przesadnie z tym zwlekać), ale wspomniane ich zaklepywanie jest do tego stopnia kluczowe, że zdarzało mi się nawet wysyłać w tym celu robotników. Gdy już założymy miasta, warto rozwijać ich poziom kulturowy, gdyż od niego zależy ile punktów zwycięstwa dane miasto generuje. Początek rozgrywki wiąże się więc z oszacowaniem naszej sytuacji punktowej względem naszych przeciwników. Jeśli uznamy, że ambicje lepiej nam wchodzą, warto podjąć decyzję o skoncentrowaniu się właśnie na nich.
Przeciwnicy
Naszymi głównymi przeciwnikami na drodze do zwycięstwa są inne nacje, ale oprócz nich w grze znajdziemy również plemiona, jednostki barbarzyńców czy rebeliantów. Omówię je teraz pokrótce. Zacznijmy od rebeliantów, którzy mogą pojawić się z paru powodów. Dwa główne to: losowe wydarzenie oraz miasto należące do rodziny, z którą nie mamy dobrych stosunków. Nie należy jednak mylić tego z niezadowoleniem w mieście. Owszem, niezadowolenie może negatywnie wpływać na opinię rodziny, ale nie jest ono bezpośrednią przyczyną pojawienia się rebeliantów. Na przykład można sobie wyobrazić sytuację, że w mieście panować będzie zadowolenie, a rebelianci i tak się pojawią właśnie z powodu negatywnej opinii ze strony rodziny. Pamiętajmy też, że sytuacja może szybko wymknąć się spod kontroli, gdy mamy więcej takich problematycznych miast. Jest to jeden z głównych powodów, dla których warto dbać o dobre relacje z naszymi rodzinami. A prawdopodobieństwo pojawienia się buntowników możemy śledzić najeżdżając myszką na dane miasto (oczywiście nie dotyczy to losowego wydarzenia). Reasumując, opinia rodziny więcej znaczy niż poziom zadowolenia w mieście. Z kolei barbarzyńcy to typowe dla tego gatunku gier jednostki, które spotykamy na wczesnym etapie i które są dla nas znakomitym obiektem do treningu. Plemiona to odpowiednik miast-państw z serii Cywilizacja czy ludów niezależnych z gry Humankind. Są bardziej rozwinięte od barbarzyńców i możemy nawet wchodzić z nimi w sojusze, jednak w większości przypadków są zbyt łakomym kąskiem, żeby nie pokusić się o ich zaatakowanie. Nie warto z tym zwlekać, gdyż co jakiś czas pojawiają się u nich nowe jednostki. Gdy liczba tych jednostek będzie zbyt duża, część z nich może celem poszukiwania przestrzeni życiowej przypuścić najazd na nasze miasta. Wreszcie pozostałe nacje, czyli nasi pełnoprawni przeciwnicy, z którymi moim zdaniem lepiej żyć w zgodzie. Oczywiście prowadzenie wojen w grach 4X jest czymś naturalnym i wielu graczy uwielbia wojować, nie zmienia to jednak faktu, że wojny w Old World są bardzo wymagające i sugerowałbym wypowiadać je tylko będąc dobrze do nich przygotowanym.
Dyplomacja
Nacje, plemiona, rodziny oraz religie mają określoną opinię na nasz temat, wyrażoną wartościami liczbowymi skorelowanymi z kolorami. Istnieje 6 poziomów takich opinii:

- przyjacielski, wyrażony kolorem ciemnozielonym, gdy ich opinia o nas wynosi co najmniej 200 punktów
- zadowolony, wyrażony kolorem jasnozielonym, gdy ich opinia o nas wynosi od 100 do 199 punktów
- ostrożny, wyrażony kolorem bladożółtym, gdy ich opinia o nas wynosi od 0 do 99 punktów
- niezadowolony, wyrażony kolorem ciemnożółtym, gdy ich opinia o nas wynosi od -1 do -99 punktów
- zły, wyrażony kolorem pomarańczowym, gdy ich opinia o nas wynosi od -100 do -199 punktów
- wściekły, wyrażony kolorem czerwonym, gdy ich opinia o nas wynosi najwyżej -200 punktów

Pamiętajmy jednak, że w przypadku nacji oraz plemion czym innym są takie opinie, a czym innym formalny status stosunków, którego są 4 rodzaje: wojna, rozejm, pokój oraz sojusz. Warto monitorować właśnie te opinie wyrażone liczbami i kolorami, ponieważ nawet jedno wydarzenie potrafi zmienić je o 180 stopni. Największy wpływ na takie opinie ma przeważnie religia oraz postacie. Wyobraźmy sobie taki oto przykład: mamy sojusz z naszym potężnym sąsiadem, ale umiera ich władca który bardzo nas lubił, a na tronie zasiada osoba, która nas nienawidzi. Za sprawą tego jednego wydarzenia ich opinia o nas zmienia się z 50 na -100. Niedługo potem zostaje nam wypowiedziany sojusz oraz pokój i stajemy w obliczu trudnej wojny.
Zwycięstwo błyskawiczne
Interesującym wyzwaniem jest próba osiągnięcia zwycięstwa błyskawicznego, któremu sprzyjają takie warunki jak niska liczba punktów potrzebnych do zwycięstwa oraz władca o archetypie budowniczego. Korzystając z jego umiejętności, jaką jest stakowanie robotników, można znacznie przyspieszyć budowę cudów, które dają po 2 punkty zwycięstwa. Należy jednak pamiętać, że cuda pochłaniają duże ilości kamienia, warto więc zadbać o ten surowiec.
Wykrzykniki
Podobnie jak w matematyce, nie bez znaczenia jest kolejność wykonywania działań. Mając na uwadze fakt, że poszczególne wydarzenia w danej turze mogą mieć na siebie wpływ oraz to że możemy posiadać niewystaczającą liczbę rozkazów, moja rada jest następująca: zanim zaczniemy rozpatrywać wydarzenia, ruszać się jednostkami i podejmować jakiekolwiek decyzje, przejrzyjmy najpierw wszystkie wydarzenia oraz wszystkie możliwe akcje, naciskając odpowiedni wykrzyknik. I nie popełniajcie charakterystycznego dla początkujących graczy błędu, polegającego na wykonywaniu wszystkich możliwych działań. To że możecie coś zrobić (np. wybrać gubernatora, ustanowić prawo, wysłać agenta na misję etc.), nie oznacza że musicie.
Słowo o trybie wieloosobowym
Jak już wspomniałem we wstępie, poradnik ten odnosi się przede wszystkim do rozgrywki w trybie jednoosobowym. Jeżeli chodzi o grę w trybie wieloosobowym, mam jedynie do zaoferowania skromną uwagę. Ponieważ SI jest bardziej przewidywalna niż człowiek, gra w trybie wieloosobym jest znacznie większym wyzwaniem. Zdecydowanie większą rolę odgrywają tu układy wojskowe, gdyż to właśnie wojny głównie rozstrzygają rozgrywkę w tym trybie.
Zakończenie
I to by było na tyle. Starałem się zamieścić rady, których nie znalazłem w innych poradnikach, a które na podstawie swojego doświadczenia uznałem za istotne. Proszę też o wyrozumiałość, ponieważ jest to mój pierwszy poradnik do gry wideo. Liczę jednak, że choć jednej osobie pomoże w ogólnym zorientowaniu się w rozgrywce. Ta gra naprawdę warta jest Waszego zainteresowania. Na koniec zamieszczam zrzut ekranu z jednej z moich rogrywek, ilustrujący niektóre ze wspomnianych w tym poradniku kwestii.

5 Comments
< >
kolosm 27 Mar @ 4:45am 
Bajka 🏆💪
Tommy  [author] 22 Mar @ 2:28pm 
Nie przejmuj się. Jeśli Twój władca umrze bez dziedzica, gra nie zakończy się tylko wybierze jakąś inną postać z Twojej nacji.
Fox Mulder 22 Mar @ 12:13pm 
Tommy,
Cóż, wojna domowa to nic poważnego, można sobie z nią poradzić. Ale po kilkudziesięciu godzinach mam już trzecie pokolenie władców, a oni mają jakiś problem z posiadaniem dzieci, dzieci po prostu się nie rodzą, nie jest to jasne, a co najgorsze, nie mogę poślubić jedynego dziedzica (numer 2), chociaż ma już 24 lata. I tu jestem bezradny. Jeśli zatem zawarcie związku małżeńskiego okaże się niemożliwe i nie będzie spadkobierców, będzie to najsmutniejsze zakończenie, jakie można sobie wyobrazić. Nie wiem, czy to błąd, czy też faktycznie jest problem z dziećmi w grze.
Tommy  [author] 22 Mar @ 5:58am 
Jeśli wojna domowa już wybuchła, to nie ma rady, trzeba walczyć z buntownikami i ewentualnie liczyć na wydarzenie dające możliwość zakończenia konfliktu. Dlatego tak ważne jest to co napisałem w poradniku - starać się minimalizować ryzyko wybuchu wojny poprzez utrzymywanie dobrych relacji.
Fox Mulder 14 Mar @ 6:15am 
Спасибо, это было полезно. Мне как заядлому геймеру в Цивилизация, было интересно узнать пару вещей об этой игре.
Только жалко что ваше руководство, не содержит помощи - если в игре в семье начинаются проблемы, например, брат идет войной на брата.
Dziękuję, to było pomocne. Jako zapalony gracz Civilization chciałem dowiedzieć się kilku rzeczy na temat tej gry.
Szkoda tylko, że w poradniku nie ma żadnej pomocy – jeśli w trakcie gry w rodzinie zaczną się problemy, np. brat wyruszy na wojnę z bratem.