O-ka

Zdawać by się mogło, że miasto wyrosłe w cieniu wielkiej puszczy winno wieść spokojny dostatni żywot, rozwijać się w oparciu o obfite dary natury, na marginesie wielkich dziejowych zawieruch. A jednak stało się inaczej.

Historia hartowała ostrołęczan w licznych dramatycznych zdarzeniach, nie szczędziła miastu wzniosłych czynów okupionych latami wyrzeczeń, naznaczonych ofiarnością mieszkańców w obronie narodowej tożsamości. Krótki, bo zaledwie 40-letni okres dobrobytu zawarł się między rokiem 1526, kiedy miasto wraz z resztą Księstwa Mazowieckiego włączone zostało do Korony Polskiej, a rokiem 1564, gdy ogromny pożar spustoszył nadnarwiański gród. W lustracji przeprowadzonej w 1565 roku, której fragment cytuje w swym dziele "Ostrołęka Dzieje miasta" Zofia Niedziałkowska, stwierdzono: "To miasteczko roku przeszłego zgorzało do gruntu, ratusz i kościół nie ostał, jeno dwór królewski". Przez następne 50 lat nie zdołało się ono podźwignąć z owego nieszczęścia.

Tymczasem wiek XVII zapoczątkował w Polsce pasmo konfliktów wojennych, które nie ominęły również Ostrołęki.

Najpierw miasto znalazło się na szlaku "potopu szwedzkiego", wojny północnej i sukcesyjnej o tron polski. Przetoczyły się przezeń wojska polskie, szwedzkie, saskie i rosyjskie, niszcząc je i pustosząc.

Gdy w drugiej połowie XVIII wieku pojawiła się w końcu szansa na stabilizację, a życie gospodarcze uległo ożywieniu - targowica i w jej konsekwencji wojna polsko-rosyjska przerwały ten pomyślny trend. Dramatyczna próba zapobieżenia trzeciemu rozbiorowi Polski poprzez wzniecenie powstania kościuszkowskiego miała swój prolog właśnie w Ostrołęce. Kiedy w lutym 1794 roku zapadły decyzje o redukcji w armii polskiej, Antoni Madaliński, dowódca I Wielkopolskiej Brygady Kawalerii, stacjonujący ze swoim sztabem w Ostrołęce, ruszył z wojskiem 12 marca pod osłoną nocy w kierunku Krakowa, gdzie przebywał Tadeusz Kościuszko. Marsz Brygady Madalińskiego, wiążąc siły nieprzyjaciela, przyspieszył decyzję o insurekcji kościuszkowskiej.

[url][/url]
[url][/url]
[url][/url]